Chữa sụp mí mắt người lớn

Sụp mi mắt (eyelid ptosis, blepharoptosis) là một tình trạng bệnh lý biểu hiện bằng sự sa xuống thấp của bờ tự do mi trên. Bình thường bờ tự do của mi trên nằm dưới rìa giác mạc khoảng 1-2 mm. Nếu bờ mi di chuyển xuống dưới, nó có thể che phủ một phần của đồng tử và ngăn chặn tầm nhìn phía trên và gây ra sự mệt mỏi. Trong trường hợp sụp mi nặng, để nhìn tốt bệnh nhân phải ngữa đầu ra sau, hoặc nâng  mi mắt lên bằng một ngón tay. Đây là những vấn đề chức năng. Sụp mi nhẹ có thể chỉ gây ảnh hưởng thẩm mỹ.

Loại sụp mi mắc phải phổ biến nhất ở người lớn là do sự tách rời cân cơ nâng mi ra khỏi phần dưới của mi mắt (sụn mi) hoặc từ một sự kéo căng của cân cơ nâng mi. Điều này có thể là kết quả của sự lão hóa, hoặc sau khi phẫu thuật mắt như phẫu thuật bệnh tăng nhãn áp, biến chứng của phẫu thuật thẩm mỹ mi mắt, mang kính áp tròng kéo dài, hoặc sau một chấn thương vào vùng quanh mắt.

Sụp mi mắc phải do quá trình lão hóa (trái), biến chứng sau phẫu thuật thẩm mỹ mi mắt (phải).

Mí mắt rũ xuống là dấu hiệu đầu tiên của chứng sụp mi. Có thể có mất thị lực một ít ở tầm nhìn phía trên, sự mệt mỏi do cố gắng nâng mi mắt lên, hoặc có thể có một sự nâng cao bù trừ rõ nét của lông mày (hoạt động như một cơ nâng thứ hai của mi mắt). Sự sụp mi mắt có thể ảnh hưởng sâu sắc đến hình ảnh thẩm mỹ và sự tự tin của bệnh nhân.

Việc điều trị sụp mi ở người lớn thường là phẫu thuật, mặc dù có một vài rối loạn rất hiếm hoi có thể được điều trị bằng nội khoa (ví dụ chứng nhược cơ -myasthenia).

Trong khi phẫu thuật, thông thường cân cơ nâng mi được thắt chặt lại, Điều này được gọi là một phẫu thuật "đẩy câng cơ nâng mi" (“levator aponeurosis advancement”), thường được tiến hành dưới gây tê tại chỗ có hoặc không với thuốc an thần làm dịu qua đường tĩnh mạch.

Hình ảnh trước và 6 tháng sau phẫu thuật điều trị sụp mi bên phải bằng kỹ thuật đẩy cân cơ nâng mi.

Đối với sụp mi mức độ nhẹ, một phẫu thuật thay thế đôi khi có thể được thực hiện thông qua một vết mổ ở mặt trong của mi mắt. Điều này được gọi là phẫu thuật "cắt cơ Müller" (“Müller's muscle resection”). Tuy nhiên, không phải tất cả bệnh nhân thích hợp cho phẫu thuật này, ví dụ như những người đeo kính áp tròng.

Trong một số rất ít các trường hợp, mi mắt có thể được gắn vào lông mày để các cơ trán làm nâng mi mắt lên. Điều này được gọi là phẫu thuật "treo mi lên cơ trán" (“brow or frontalis suspension procedure”). Các mi mắt có thể được treo lên bằng cách sử dụng vật liệu tổng hợp, ví dụ như một mũi khâu Nylon (Polypropylene), Silastic, Gortex, hoặc các mô được lấy từ mặt ngoài của đùi (cân cơ đùi) thông qua một đường rạch nhỏ ngay phía trên đầu gối.

Một sự thăm khám nhãn khoa có thể cho phép đánh giá toàn diện về tình trạng sụp mi của bạn, và thảo luận về những lựa chọn điều trị có sẵn. Phẫu thuật có thể được kết hợp với một phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ mi mắt trên như lấy da mỡ thừa, tạo mắt 2 mí.

Bạn sẽ đến phòng khám để được bác sĩ thăm khám và tư vấn phẫu thuật.

Bạn sẽ được yêu cầu trả lời một bảng câu hỏi cung cấp các thông tin về sức khỏe hiện tại và quá khứ của bạn, về bất cứ phẫu thuật hoặc điều trị trước đó về mắt, mí mắt hoặc khuôn mặt, bao gồm phẫu thuật khúc xạ hoặc phẫu thuật mắt bằng laser, và bất kỳ phương pháp điều trị thẩm mỹ không phẫu thuật trước đó như tiêm Botox, vì chúng có thể gây ra sụp mi.

Bác sĩ cần phải biết bạn có tiền sử của bất kỳ vấn đề về mắt nào không như khô mắt, hoặc bạn sử dụng kính áp tròng hay không.

Bác sĩ cần biết về bất kỳ dị ứng nào bạn có thể có, thuốc bạn đang dùng (bao gồm các sản phẩm như Aspirin, Indomethacin, Nurofen, Diclofenac hoặc vitamin E), phẫu thuật hoặc bệnh tật trước đây, bất kỳ tiền sử da liễu và bạn có hút thuốc không…

Bạn sẽ được cho biết có nên dừng các loại thuốc bạn đang sử dụng hay không. Ví dụ, nếu bạn đang dùng thuốc có chứa aspirin hoặc thuốc chống đông máu, chúng có thể cần phải tạm thời ngừng hoặc giảm liều lượng cho hai tuần trước khi phẫu thuật miễn là chúng không phải là thuốc chủ yếu. Bạn có thể cần phải kiểm tra điều này với bác sĩ điều trị của bạn. 

Bất kỳ loại thuốc chống viêm như Ibuprofen, Nurofen cũng phải ngưng ít nhất 2 tuần trước khi phẫu thuật. Những loại thuốc này cũng làm cho bạn có khả năng chảy máu nhiều hơn.

Bạn sẽ được kiểm tra huyết áp bởi các y tá. Huyết áp của bạn cũng cần phải được kiểm soát tốt nếu bạn dùng thuốc cho bệnh tăng huyết áp. Điều này là rất quan trọng.

Nếu có thể, bạn hãy cố gắng dừng hoặc giảm hút thuốc ít nhất 6-8 tuần trước khi phẫu thuật.

Thị lực của từng mắt, tình trạng tiết nước mắt, tình trạng võng mạc cũng như chính các mi mắt của bạn sẽ được kiểm tra cẩn thận.  Sự chụp ảnh khuôn mặt và mí mắt của bạn được thực hiện trước khi phẫu thuật để các kết quả của phẫu thuật có thể được so sánh với các hình ảnh ban đầu.

Phẫu thuật điều trị sụp mi mắt ở người lớn có thể được thực hiện dưới gây tê tại chỗ, gây tê tại chỗ với thuốc an thần, hoặc dưới gây mê toàn thân. Ở người lớn thường thích hợp để thực hiện phẫu thuật dưới gây tê tại chỗ có hoặc không với thuốc an thần làm dịu qua đường tĩnh mạch.

 Đối với phẫu thuật đẩy cân cơ nâng mi, một vết rạch nhỏ được thực hiện trên nếp gấp da mí mắt trên để che dấu vết sẹo. Phẫu thuật được thực hiện với sự trợ giúp của dao đốt điện đơn cực hoặc lưỡng cực để làm giảm đáng kể sự chảy máu.

Phẫu thuật cắt cơ Müller được thực hiện thông qua một vết mổ ở mặt trong của mí mắt với việc sử dụng các mũi khâu nhỏ tự tiêu. Điều này không để lại vết sẹo nhìn thấy được.

Các phẫu thuật loại này có thể được thực hiện như một tiến trình điều trị ngoại trú trong ngày hoặc ở lại qua đêm trong bệnh viện tùy thuộc vào yêu cầu riêng của bệnh nhân.

Sau khi phẫu thuật, mi mắt lúc đầu có thể được băng ép nhẹ để làm giảm sưng sau phẫu thuật. Một mũi khâu vào mi mắt dưới (mũi khâu "Frost") đôi khi được thực hiện và dán vào trán để kéo mi mắt dưới lên trên giác mạc giúp bảo vệ mắt từ sự băng bó. Băng mắt có thể được lấy bỏ vào ngày hôm sau cùng với mũi khâu “Frost”. Đối với một số bệnh nhân, có thể không cần băng mắt và chỉ sự chườm mát được sử dụng cho 24-48 giờ liên tục.

Bạn sẽ cần phải sử dụng các loại thuốc nhỏ mắt rất thường xuyên cho những ngày đầu tiên (như  thuốc nhỏ mắt Hyabak, Systane,Viscotears, Liquifilm, hoặc thuốc nhỏ mắt Cellusvisc và thuốc mỡ Lacrilube khi đi ngủ).

Hầu hết các phẫu thuật điều trị sụp mí mắt ở người lớn được thực hiện như một điều trị ngoại trú trong ngày; bạn đến phòng khám hoặc bệnh viện vào buổi sáng và ra về một giờ sau khi phẫu thuật.

Bạn nên bố trí người để đưa bạn về nhà và ở lại với bạn cho tới 24 giờ sau khi phẫu thuật. Bạn có thể được yêu cầu ở lại qua đêm trong một khách sạn địa phương hoặc trong bệnh viện nếu bạn sống cách xa bệnh viện.

>>> Xem thêm: Chữa sụp mí mắt bẩm sinh

- Bạn sẽ được hướng dẫn làm sạch mi mắt và bôi thuốc mỡ kháng sinh lên vết thương mi mắt 3 lần/ngày trong 2 tuần, hoặc bạn có thể cần thuốc nhỏ mắt kháng sinh nếu bạn đã trải qua phẫu thuật cắt cơ Müller.

- Các mũi khâu có thể tự tiêu hoặc được cắt bỏ sau 5-7 ngày.

- Da quanh mắt cần được bảo vệ tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp, bằng cách tránh nếu có thể hoặc bằng cách sử dụng kính mát. Việc trang điểm vùng mắt nên tránh trong ít nhất 2 tuần.

- Bầm tím sau phẫu thuật thường mất 2-3 tuần để giảm dần và biến mất. Sưng nề thường mất thời gian lâu hơn.

- Bạn sẽ thấy kết quả cuối cùng của phẫu thuật sau khoảng 3 tháng, mặc dù hình ảnh của mi mắt thường có thể chấp nhận được sau 3-4 tuần.

- Các vết sẹo trên mí mắt sau phẫu thuật đẩy cơ nâng mi thường được che dấu trong nếp gấp da (nếp mí) của mi mắt trên. Các vết sẹo nhỏ ở trán sau phẫu thuật treo lên cơ trán dần dần phai nhạt thành các dấu vết rất nhỏ trong vòng một vài tuần đến vài tháng.

- Những rủi ro của phẫu thuật chữa sụp mí mắt ở người lớn bao gồm nhiễm trùng, chảy máu và tầm nhìn giảm, nhưng các biến chứng rất ít khi xảy ra.

- Tình trạng nhắm mắt không kín tạm thời sau phẫu thuật sụp mi không phải là hiếm gặp. Các thuốc nhỏ mắt để bôi trơn và thuốc mỡ thường hữu ích trong các tình huống này.

- Một điều cũng quan trọng nên biết là mặc dù tình trạng sụp mi thường được cải thiện, sự đối xứng hoàn hảo trong chiều cao và đường viền của hai mí mắt và sự vận động đầy đủ của mi mắt đôi khi không đạt được. Một lần phẫu thuật sửa chửa sau đó đôi khi là cần thiết.