Phẫu thuật tạo hình khe hở môi (Sứt môi)

Khe hở môi (sứt môi) là bệnh lý bẩm sinh thường gặp ở trẻ em với tỉ lệ khá cao (1/500-1/1000 trẻ sinh ra). Trẻ bị khe hở môi (sứt môi) không những bị ảnh hưởng về thẫm mỹ-tâm lý mà còn bị ảnh hưởng về chức năng trầm trọng do những biến dạng về môi, mũi, cung răng, xương hàm, phát âm.

Khe hở môi (sứt môi) có thể được phân chia thành khe hở môi một bên hoặc khe hở môi hai bên, mỗi loại có thể được phân chia thành các loại khe hở môi màng, khe hở môi không toàn bộ, khe hở môi toàn bộ. Các mưc độ biến dạng môi, mũi, cung răng, xương hàm khác nhau tùy từng loại khe hở môi.

Khe hở môi màng một bên trông rất giống sẹo môi, nhưng có thể có biến dạng nền mũi, cánh mũi kèm theo.

 

Khe hở môi không toàn bộ một bên                  Khe hở môi toàn bộ một bên 

 

Khe hở môi (sứt môi) hai bên.

 

Điều trị khe hở môi (điều trị sứt môi) là một quá trình đa trị liệu với sự phối hợp đa chuyên ngành từ nhi khoa, phẫu thuật hàm mặt, phẫu thuật tạo hình, chỉnh hình nha, bác sĩ dạy phát âm,…, nhằm mục đích tái tạo lại hình thể bình thường của môi, mũi, cung răng, phòng ngừa và hạn chế các tác động về tâm lý xã hội và ảnh hưởng chức năng lên trẻ.

Ảnh minh họa 

 

Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ khe hở môi (phẫu thuật sứt môi) không những cần đạt kết quả thẫm mỹ cao về hình thể của môi, mũi mà còn cần phục hồi được chức năng của môi tốt nhất càng sớm càng tốt, đề phòng và sửa chữa những biến dạng thứ phát do khe hở môi gây ra như lệch lạc cung răng, biến dạng xương hàm, ảnh hưởng phát âm....

Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ khe hở môi lần đầu (phẫu thuật sứt môi lần đầu) cần phục hồi các cấu trúc giải phẫu và cân bằng sinh lý của các cơ mũi-môi, có thể bắt đầu từ 3 tháng tuổi trở đi, khi trẻ đủ sức khỏe chịu đựng được một cuộc gây mê.

Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ khe hở môi thì sau (phẫu thuật sứt môi thì sau hay sửa sẹo khe hở môi, thẩm mỹ sẹo sứt môi), cần ưu tiên cải thiện sự cân bằng của các cơ, từ đó cải thiện di chứng mũi và xương hàm trên, kết hợp với chỉnh nha (ở tuổi đi học từ 6-8 tuổi).

Phẫu thuật sữa chữa biến dạng mũi nhất là vách ngăn và tháp mũi trong khe hở môi thường được thực hiện vào lúc trẻ khoảng 16-18 tuổi. Ngày nay, một số tác giả chủ trương phẫu thuật sữa chữa biến dạng cánh mũi sớm hơn, có thể từ lứa tuổi học đường hoặc thậm chí ngay từ lần phẫu thuật khe hở môi đầu tiên.

Đây là loại phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ tương đối phức tạp, và chỉ những bác sĩ tạo hình thẩm mỹ được đào tạo chuyên sâu, có kiến thức và kinh nghiệm mới có thể thực hiện được loại phẫu thuật này. 

Có rất nhiều kỹ thuật được sử dụng trong phẫu thuật điều trị sứt môi thì đầu, trong đó kỹ thuật được sử dụng phổ biến nhất là kỹ thuật tạo hình sứt môi với các vạt xoay và đẩy của Millard và các biến thể của phương pháp Millard, cho phép phục hồi lại sự lệch lạc của các cơ môi, mũi, sự cân xứng của môi đỏ và môi trắng, đường viền môi...

Sẹo sau phẫu thuật được che dấu ở nền mũi, gờ nhân trung và môi đỏ. Ngày nay một số tác giả chủ trương điều chỉnh cả biến dạng cánh mũi, đầu mũi ngay trong thì phẫu thuật đầu tiên này để hạn chế các di chứng môi mũi cần phải sửa chữa về sau.

>>> Có thể bạn quan tâm: Xóa sẹo môi

Phẫu thuật sứt môi một bên thì đầu.

 

Phẫu thuật điều trị khe hở môi 2 bên thì đầu.

Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ khe hở môi thì sau sửa chữa các biến dạng môi, mũi, sẹo xấu còn lại sau phẫu thuật khe hở môi thì đầu: 

Trong rất nhiều trường hợp, nếu lần phẫu thuật khe hở môi đầu tiên không được thực hiện tốt bởi các phẫu thuật viên có kinh nghiệm, có thể để lại nhiều di chứng biến dạng môi, mũi, đòi hỏi phải phẫu thuật sửa chữa thì sau. Các biến dạng còn lại sau lần phẫu thuật sứt môi đầu tiên có thể bao gồm: sự mất cân xứng môi hai bên, lệch cung Cupidon, mất liên tục viền môi, khuyết môi đỏ, thiếu hụt phần môi giữa trong khe hở môi 2 bên, lõm nền mũi, lệch trụ mũi, biến dạng cánh mũi, đầu mũi, sẹo xấu ở môi (sẹo sứt môi)... 

Việc phẫu thuật sữa chữa các loại biến dạng môi mũi này thường khó hơn lần phẫu thuật đầu tiên, đòi hỏi kiến thức và trình độ của phâu thuật viên.

Phẫu thuật sửa chữa sẹo sứt môi, sửa biến dạng môi trầm trọng trong khe hở môi 1 bên do lỗi kỹ thuật trong lần phẫu thuật khe hở môi đầu tiên. 

 

Phẫu thuật sữa chữa biến dạng môi còn lại sau kỳ phẫu thuật khe hở môi đầu tiên, biến dạng thiếu hụt mấu lồi môi giữa (khe hở môi 2 bên) do lỗi kỹ thuật trong lần mổ đầu tiên. 

 

Biến dạng môi mũi sau lần phẫu thuật đầu tiên điều trị khe hở môi 2 bên: thiểu sản vùng nhân trung, không có cung cupidon ở viền môi giữa, trụ mũi ngắn, đầu mũi thấp. Tạo hình sử dụng vạt Abbé từ môi dưới để tái tạo nhân trung  điều trị biến dạng môi.

 

Trong một số trường hợp, để đạt kết quả thẩm mỹ cao, phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ khe hở môi thì 2 hay phẫu thuật sửa sẹo khe hở môi (phẫu thuật sửa sẹo sứt môi) đôi khi có thể kết hợp với chỉnh hình cung răng, ghép xương ổ răng hoặc phẫu thuật cắt đẩy xương hàm trên (thiểu sản xương hàm) để điều chỉnh các lệch lạc cung răng, xương hàm.